The doyen of Dutch writers, Hubrecht Duijker, also known as the Vinpressionist, grabs his pen and paints to feature Rives-Blanques in the January issue of his wine magazine, www.hubrechtduijker.com.
Om in januari ontspannen thuis van echt goede, echt lekkere wijnen te kunnen genieten verstrek ik in dit magazine enkele tientallen kooptips. Enerzijds van wijnen die ik zelf heb ontdekt, anderzijds van rode Rhône wijnen die hoog scoorden bij het proefpanel van Perswijn. Voorts spreekt het archief opnieuw, worden Nederlands-Engels wijnmakers in Limoux geïnterviewd en vind je een paar visuele verrassingen.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ruim twintig jaar geleden werden Jan en Caryl Panman eigenaren, en wat zíjn ze trots, van Château Rives Blanques, in de Zuid-Franse streek Limoux. Wat aanleiding was voor Ronald de Groot (hoofdredacteur van Perswijn) om het Zuid-Franse wijngoed te bezoeken voor een openhartig lunchgesprek.
We zitten onder een ‘gewone’ zomereik, dezelfde als in Nederland, die van die processierupsen. In andere delen van de Languedoc, dichter bij de Middellandse Zee, zie je dit type eik niet. Daar vind je de altijd groene mediterrane vorm, met kleine harde bladeren. Aan dit soort dingen is goed te zien dat we hier in een andere klimaatzone zitten dan in de rest van de Languedoc, waar het klimaat uitgesproken mediterraan is. 
Jan: ‘Onze wijngaarden liggen boven de 350 meter en behoren tot de meest westelijke van de appellation. We oogsten in 80 tot 90 procent van de jaren als laatsten in de Limoux. Tot wel drie weken later dan de warme wijngaarden in het dal.’ Alsof de natuur deze situatie nog eens wil benadrukken, steekt aan het einde van de lunch een westelijke, frisse wind op die de drukkende atmosfeer verjaagt. De Atlantische Oceaan laat zich letterlijk voelen.
We rijden even door de wijngaard om te zien hoe alles er bij staat. Op het hoogste deel van de druivenakker zijn oude stokken gerooid om daar pinot noir te planten. Jan Panman heeft voor pinot noir lang gewikt en gewogen, inmiddels al zo’n jaar of tien. ‘Eigenlijk vind ik de meeste Pinot Noir uit Limoux niet interessant genoeg. De wijnen missen het mooie pinotfruit. Zoals de Fransen zo mooi zeggen “Ça ne pinote pas”. Dat heeft ons lang tegengehouden. De druif moge dan populair zijn, maar wat heb je daaraan als jouw Pinot Noir eigenlijk toch tweederangs blijft? Wat de doorslag heeft gegeven is de kwaliteit van de Pinot Noir van onze buren, Domaine Bégude. Die wijn is top, en de omstandigheden daar zijn ongeveer hetzelfde. Dit is op 400 meter hoogte, dat is heel belangrijk. En we krijgen goede adviezen van Jean-Louis Denois. Die is afkomstig uit de Champagne. De keuze van de juiste kloon is belangrijk. We willen ook niet werken niet met één kloon, maar met een sélection massale, mede met klonen uit de Bourgogne. Dit moet écht goed worden. En uiteraard kunnen we de druiven de eerste jaren gebruiken voor de mousserende wijn.’ Caryl echter plaatst een klein vraagteken. ’Ik weet het niet. Misschien kun je beter carignan planten, met het huidige klimaat.’
Wat het huidige klimaat brengt, voegt Caryl toe, zijn vooral extremen. ‘De afgelopen jaren zagen we het heetste jaar ooit, maar ook het koudste. En we zagen behalve het droogste jaar ooit ook het natste, 2018. Dat maakt reageren op de veranderingen ook zo moeilijk.’ Jan vertelt ‘In 2018 ging door meeldauw de helft van de oogst verloren, verschrikkelijk. Meeldauw zagen we hier nooit. En we hadden juist de knoop doorgehakt om voor bio-certificering te gaan. En als je zo’n beslissing neemt, moet je daar niet op terugkomen. Het is lastig. Je wilt toch dat certificaat, maar bio is ook niet ideaal. Met name het gebruik van koper is in mijn ogen toch een probleem. En als we conventioneel hadden gewerkt, waren we niet zoveel van de oogst kwijtgeraakt. Ook door de hitte in 2019 hebben we veel druiven verloren door brandeffect op de druiven, waarschijnlijk meer omdat we biologisch werken. Ik doe het niet met overtuiging. Misschien is het er over tien jaar niet eens meer, als er betere middelen komen om te behandelen zonder het milieu te veel te belasten. Omdat we hier in een Naturae-2000-gebied zitten, krijgen we wel meer subsidie. Dat scheelt weer.’
In de afgelopen twintig jaar heeft Château Rives Blanques met zijn witte wijnen veel succes gekend, en ook voorop gelopen met een Pure Mauzac. ‘Vrijwel niemand durfde het aan een wijn te maken van honderd procent mauzac’, stelt Jan. 
‘Sinds wij dat doen, zijn er nu twee anderen. Mauzac is een echt lokale druif die je verder alleen ziet in Gaillac. Aanvankelijk verkochten we er geen fles van. Mensen kenden die druif niet, wat is de keerzijde is van zijn unieke karakter. We hebben zelfs op het punt gestaan om ermee te stoppen. Ondanks dat het een baby was van Caryl. De omslag kwam toen Antoine Gerbelle van de Revue du Vin de France hem proefde. Hij vond de wijn prachtig, en plaatste hem op de voorpagina. Kun je nagaan. Een andere vernieuwing die we dit jaar doorvoeren is een langere rijping op vat. Chardonnay wordt in de Bourgogne ook niet in juni na de oogst gebotteld. We willen hem nu minimaal een jaar op vat houden. Daar verwachten we veel van.’
Uiteraard werd ook geproefd. Tot de beste wijnen van Château Rives Blanques behoren de volgende – die geïmporteerd worden door www.colaris.nl.
Crémant de Limoux 2016 rosé
Mooie toasting, breed, noten, aardbeien; zacht en sappig, geen dosage, fijne zuren, lekker.
Blanquette de Limoux 2017
Mooi abrikozen en noten, brioche, toast; breed en sappig, mooie zuren, fijne mousse. Van alleen mauzac,
Brut 2016 Cuvée Spéciale (20 jaar), Crémant de Limoux
Krachtig, citrus, noten, toast, complex; diepgang, breed, droog, mooie zuren.(Niet helemaal volgens de regels, mag eigenlijk geen 100% chenin zijn.)
Occitania, Mauzac 2019, Limoux
Honing, bloemen, rozijnen, abrikozen, vanille, zacht en sappig, fijne zuren, bitters, weelderig.
Dédicace, Chenin blanc 2019, Limoux
Peer en citrus, rijpe appel, peer, honing; zacht en sappig, mooie zuren, diepgang, fijn.